Srpski građanski zakonik – 170 godina

Pre 170 godina, posle decenije lutanja i pripremanja, 1844. godine donet je Građanski zakonik za Kneževinu Srbiju. Urednici ove publikacije su taj jubilej shvatili kao novu priliku za podsećanje na jedinstveni i dragoceni spomenik naše pravne kulture prema kome je postojao, i još uvek postoji, ambivalentan odnos u našoj naučnoj i stručnoj javnosti. Razlog za ponos je svakako činjenica da je to jedna od najranijih modernih kodifikacija građanskog prava na tlu Evrope. Istovremeno, odmah po njenom donošenju, pojavile su se oštre kritike iz različitih razloga na račun kodifikacije i njenog tvorca Jovana Hadžića, i nastavile su se sve do njenog ukidanja nakon jednog veka primene.

Nešto  drugačije, uravnoteženije  ocene  i  umereniji  tonovi  izrečeni su mestimično tek u povodu 150 godina od donošenja Zakonika, u naučnim i stručnim radovima objavljenim u dva zbornika (Zbornik radova SANU 1996. i Zbornik radova Pravnog fakulteta u Nišu 1995.). Deset godina kasnije, u Zborniku radova Pravnog fakulteta u Novom Sadu (2004) koji je jednim delom posvećen Srpskom građanskom zakoniku, u pojedinim radovima je nastavljen nešto blagonakloniji pristup prema našoj jedinoj sveobuhvatnoj građanskoj kodifikaciji. Takav pogled odlikuje i veći broj priloga u ovoj publikaciji. Veritas temporis filia.

Urednici  su  se  trudili  da  ovaj  zbornik  radova  bude  celina,  a  ne  samo prost zbir priloga. Radovi su raspoređeni u četiri tematske celine: 1) Istorijsko-uporednopravni kontekst; 2) Instituti Srpskog građanskog zakonika; 3) Tumačenje, dopune, izmene; 4) U susret novoj građanskoj kodifikaciji. Najveći broj radova posvećen je pojedinim građanskopravnim institutima i oni su poređani prema sistematizaciji Srpskog građanskog zakonika.

Archives