Forvm Romanvm: dr Tomas Gobit održao predavanje o trovanju u lombardskom pravu

U petak, 22. novembra 2022. godine, dr Tomas Gobit (Thomas Gobbitt) iz Instituta za srednjovekovna istraživanja Austrijske akademije nauka održao je predavanje „Crimes of Poisoning in Lombard Law and Legal Studies“. U uvodnom delu predavanja govorio je o stavovima prema trovanju u rimskom pravu i ranom srednjem veku, gde se mahom radilo o normiranju samo još jednog mogućeg načina izvršenja ubistva, bez osetne razlike u kažnjavanju ili retorici zakona. Od Karolinga, međutim, trovanje počinje da se posmatra kao naročito podlo i moralno zazorno krivično delo, te i kazne za njega rastu, a u sve više pravnih spomenika se dovodi i u vezu sa crnom magijom. Glavni deo predavanja predstavljao je analizu lombardskih (langobardskih) izvora na ovu temu, pre svega Rotarovog edikta iz 643. godine i Liutprandovih zakona s početka VIII veka, gde vidimo evoluciju od iste kazne kao za svako drugo ubistvo do jedine germanske norme kojom se ubistvo trovanjem kažnjavalo blaže od drugih oblika. Radi se o Liutprandovom zakonu iz 731. godine, kojim je za trovanje propisano, ponovo, samo plaćanje vražde, a ne i konfiskacija imovine koju je Rotar bio uveo za ubistvo, zbog slučajeva u praksi gde su ljudi prirodnu smrt starijih srodnika proglašavali za trovanje, te rešavali slučaj putem sudskog dvoboja kako bi stekli deo imovine optuženog. Konačno, govorio nam je o zanimljivim glosama u rukopisu iz Pavije (Paris MS Lat 9656), koji predstavlja zbornik ovih propisa namenjen praktičnoj upotrebi.

Archives