U petak, 19. maja 2023. godine prof. dr Petar Rokai, profesor Filozofskog fakulteta Univerziteta u Novom Sadu u penziji, održao je predavanje „Ištvan Verbeci i Tripartitum“. Prvo je govorio o samom Ištvanu Verbeciju (István Werbőczy, ~1458-1541), sitnom plemiću koji je ostvario blistavu državničku karijeru, te je bio palatin na dvoru Lajoša II (i to kao prvi sitni plemić na tom mestu) i mađarski predstavnik (glavni sudija za Mađare) u osmanskom Budimu u vreme Sulejmana Veličanstvenog, na kom položaju je i ubijen. Bio je glavni zakonopisac svog vremena: njegove su novele koje govore o principu jednakosti plemstva, o vezivanju kmetova za zemlju i zabrani da drže oružje, te spaljivanju luterana kao jeretika. Zbornik poznat kao Tripartitum (čiji je zvanični naziv Codex iuris hungarici) izdat je na latinskom u Beču 1514. godine, a zatim su usledili i prevodi na mađarski i hrvatski, pa čak i grčki (u Transilvaniji) i brojna reizdanja. Koncipiran je po institucionalnoj sistematici – njegova tri dela govore o licima, stvarima i tužbama. Iako nije nikad formalno postao zakon, jer nije usvojen na saboru, imao je veliki značaj u praksi sve do 1945. godine. Tokom diskusije bilo je reči o odnosima katolika i protestanata u Ugarskoj, promenama na prestolu, odnosu običajnog i rimskog prava u Tripartitu, te ženskom naslednom pravu i brakovima između plemića i seljanki.
