ALF Centar za temeljna pravna znanja i IVR Srbija organizovali su simpozijum o knjizi prof. emeritusa Džeralda DŽ. Posteme „Vlast prava: priroda, vrednost i održivost vladavine prava“, na Pravnom fakultetu Univerziteta u Beogradu, 31. oktobra 2023. godine.
Doc. dr Nina Kršljanin, prodekan za naučni i stručni rad, pozdravila je skup u ime Pravnog fakulteta, a prof. dr Jasminka Hasanbegović održala je uvodnu reč i predstavila profesora Postemu publici.
Nakon toga, prof. Postema je svoje predavanje započeo isticanjem da je suštinska ideja vladavine prava zaštita od proizvoljne upotrebe političke moći kroz pravne norme. Principi vladavine prava obuhvataju tri elementa – suverenitet zakona (politička vladavina samo u skladu sa zakonom), jednakost (jednaka primena zakona na sve) i vernost (svi članovi moraju da pozivaju zvaničnike na odgovornost prema zakonu). Zatim je istakao element vernosti kao pokretačkog duha vladavine prava, jer ideja članstva podrazumeva reciprocitet, uzajamnost, dostojanstvo i slobodu kao glavne vrednosti svake zajednice. S druge strane, prof. Postema nije zanemario institucionalne aspekte vladavine prava. Istakao je da vladavina prava mora biti institucionalno ostvaren ideal, odnosno pravo mora da zahteva zakonitost, da ograničava i sankcioniše vršenje vlasti kroz podelu vlasti (horizontalna odgovornost), civilno društvo (vertikalna odgovornost) i jaku pravnu profesiju lojalnu vladavini prava. Na kraju, prof. Postema je ukazao na pretnje vladavini prava, praveći razliku između akutnih pretnji (konkretno kršenje zakona, zastrašivanje i korupcija) i hroničnih – kroz propadanje etosa zajednice (apatija i otuđenost).
Potom su usledili brojni komentari, pitanja i dileme uglednih domaćih i stranih profesora koji su dali veliki doprinos diskusiji. Komentare su dali profesori sledećim redosledom: Prof. M. Pavčnik (Univerzitet u Ljubljani, Pravni fakultet), Prof. G. Uigur (Univerzitet u Ankari, Pravni fakultet), Prof. emeritus K. Papageorgiou (Nacionalni i Kapodistrski univerzitet Atine, Pravni fakultet), prof. J. Hasanbegović (Univerzitet u Beogradu, Pravni fakultet), prof. A. Dimiškovska (Filozofski fakultet Univerziteta Sv. Ćirilo i Metodije u Skoplju), prof. M. Jovanović (Univerzitet u Beogradu, Pravni fakultet), prof. I. Tucak (Univerzitet Josipa Jurja Štrosmajera u Osjeku, Pravni fakultet), prof. I. Milinković (Univerzitet u Banjoj Luci, Pravni fakultet), prof. B. Čučković (Univerzitet u Beogradu, Pravni fakultet), Prof. V. Voutsakis (Nacionalni i Kapodistrijanski univerzitet u Atini, Pravni fakultet), Prof. T. Gabriš (Univerzitet u Trnavi, Pravni fakultet), Prof. B. Spaić (Univerzitet u Beogradu, Pravni fakultet), prof. N. Ozdemir (Univerzitet u Ankari, Pravni fakultet).
Na kraju je na komentare odgovorio prof. Postema, a prof. Hasanbegović se zahvalila svima na sjajnoj raspravi na temu vladavine prava.
Galeriju fotografija možete videti ovde
